Omdat woningen de laatste decennia steeds beter worden
geïsoleerd, stijgt ook de behoefte aan degelijke ventilatie. Wie zich een
beetje inwerkt in deze materie, heeft snel door hoe paradoxaal dit eigenlijk
is. We bouwen immers zo luchtdicht mogelijk om energie- en milieuvriendelijk te
leven, maar dat maakt van onze woningen gesloten dozen met een behoorlijk
ongezond binnenklimaat.
Twee elementen zorgen voor problemen: CO2 en vocht. Dus moet
er voldoende worden geventileerd. In oude
woningen volstaat het om nu en dan eens een raam te openen, hoewel dat – vooral
in de winter – veel energie- en warmteverlies oplevert. Voor recente, nagenoeg
luchtdichte woningen is deze vorm van ventilatie echter onvoldoende.
We kunnen stellen dat bouwheren heden ten dage uit twee
systemen kunnen kiezen. Een eerste mogelijkheid is systeem C. Dit houdt in dat
alle vervuilde lucht mechanisch wordt afgevoerd dankzij roosters in ruimtes
zoals de keuken, de badkamer en de wasplaats en dat er rechtstreeks van
buitenaf verse lucht wordt aangevoerd in leefruimtes en slaapkamers via
roosters in de ramen. Er bestaan ook vraaggestuurde C-systemen, die alleen
ventileren wanneer afwijkende CO2-waarden en vochtgehaltes worden gemeten.
Een andere mogelijkheid is systeem D. Hierbij gebeurt de
ventilatie volledig mechanisch en wordt de warmte van de afgevoerde lucht
gerecupereerd, tot wel 90% en meer. Dat betekent dat er geen roosters meer in
de ramen worden voorzien. Er is alleen nog aan- en afvoer van lucht via het dak.
Over systeem D doen echter heel wat horrorverhalen de ronde. Zo zou dit systeem
in Nederland op grote schaal zijn toegepast met slechte resultaten.
Het ventilatievraagstuk is lange tijd een groot dilemma in
ons project. Systeem C zou onze investering in isolatie toch sterk ondermijnen,
want waarom dichten we alle kieren en spleten als we ventilatieroosters in de
ramen plaatsen? Bovendien is het ons niet toegestaan om zichtbare wijzigingen
aan te brengen aan de gevel, waardoor raamroosters voor ons geen optie zijn.
We besluiten systeem D het voordeel van de twijfel te gunnen
en contacteren een specialist ter zake. We moeten ons niet laten afschrikken
door de horrorverhalen uit Nederland. Dit betreft sociale woningbouwprojecten
waarbij te weinig zorg werd besteed aan installatie en onderhoud. Onze
contactpersoon – die overigens ook systeem C aanbiedt – raadt ons vrij snel aan
om voluit voor D te gaan. De installatiekost kunnen we beperken door met een
zelfbouwpakket te werken, er is het voordeel van de warmterecuperatie én ons
project laat toe om gegalvaniseerde buizen te gebruiken, die onderhoud sterk
vergemakkelijken.
Hierna besluiten we vrij snel om systeem C definitief af te
voeren. Enkele weken later blijkt ook de offerte voor een D-zelfbouwpakket goed
in onze begroting te passen. Vraagstuk opgelost!